Zo voed je een hongerige starter uit de koelkast

zuurdesem starter uit koelkast voeden

Er zijn soms periodes waarin ik geen tijd of zin heb om te bakken. Om mijn starter Lola in goede conditie te houden, zet ik haar dan gevoed en wel in de koelkast voor een paar dagen. Ik gebruik hiervoor meestal de ratio 1:2:2, oftewel: 10 gram starter, 20 gram water en 20 gram tarwebloem (van de lokale molen). Doordat de ratio wat hoger is en er meer voeding dan starter in de pot aanwezig is, duurt het ook langer voordat mijn starter zonder voeding staat. Zo kan Lola makkelijk 2 weken zonder tussendoor gevoed te worden in de koelkast staan. Als ik langer niet bak, dan pas ik de ratio nog verder aan. Dan wordt het vaak 1:3:3 of 1:4:4. Meestal hou ik het aantal weken aan dat ik niet bak en dat wordt dan mijn ratio. Dus voor 2 weken: 1:2:2. En voor 4 weken: 1:4:4. Simpel hè?

Door de kou in de koelkast gaat je starter in een soort winterslaap. Je starter sluimert als het ware. Het hele fermentatieproces van groeien en weer inzakken is onwijs vertraagd. Het ligt niet stil, maar het is op een minimale manier actief. Het is bijna een soort coma, maar dan op een goede manier. Na maximaal 14 dagen met ratio 1:2:2 in de koelkast te hebben gestaan, haal ik Lola eruit voor een nieuwe voeding. Dat is het moment dat ik haar weer helemaal actief wil krijgen.

Als je starter een tijdje in de koelkast heeft gestaan, zie je vaak een bruin laagje op je starter drijven. Dit ziet er een beetje viezig uit, maar het is volkomen normaal. Het betekent namelijk dat je starter honger heeft. Zolang er geen schimmel zichtbaar is op je starter of op de randen van de pot, is je starter nog helemaal in goede conditie. Wat wel kan opvallen, is dat de consistentie van je starter vaak een stuk dunner is, dan wanneer je je starter net had gevoed. Het is soms zelfs bijna waterig. Ook dat is logisch en volkomen normaal. Dit gebeurt simpelweg dat alle voeding is opgegeten. Zodra je je starter voedt, keert die stevige textuur weer terug. En daar duiken we nu in!

Hoe voed je een hongerige starter uit de koelkast?

Het voeden van een starter uit de koelkast is eigenlijk heel eenvoudig, zolang je maar een paar basisstappen volgt. Ik roer mijn starter eerst goed door. Dat betekent dat het bruinige laagje in mijn starter blijft. Er zijn bakkers die dit afgieten en weggooien, maar persoonlijk roer ik het er gewoon doorheen. Het voegt een stukje smaak én vocht toe. Zodra mijn starter goed is doorgeroerd en alles weer één geheel vormt, zet ik een paar dingen klaar: een weegschaal, een schone pot (incl. deksel), bloem (of meel) en water.

Vervolgens weeg ik de hoeveelheid starter af die ik wil gebruiken in een schone pot. Je hoeft niet de hele starter te gebruiken, maar het mag wel. Vaak is een kleine hoeveelheid al voldoende. Voeg daarna een gelijke hoeveelheid water toe en roer dit goed door totdat het water en de starter mooi gemengd zijn. Als laatste voeg je een gelijke hoeveelheid bloem (of meel) toe en roer je alles nog eens goed door tot een egaal mengsel. Om te zien hoe actief je starter wordt, doe je een elastiekje om de pot op het niveau van de starter. Je kunt ook een streepje zetten met een afwasbare stift. Zo kun je precies volgen hoeveel hij groeit.

En voor de praktische mensen onder ons, ik heb het ook nog even stapsgewijs voor je opgeschreven:

  1. Eerst even goed roeren: je starter heeft bovenop waarschijnlijk een bruinig laagje liggen. Roer dit rustig door je starter totdat je een egale substantie hebt.
  2. Weeg je starter af. Pak een schone pot en weeg de hoeveelheid starter af die je wilt voeden. Dit hoeft niet de hele starter te zijn, alleen wat je nodig hebt om weer verder te gaan.
  3. Voeg water toe aan je starter. Gebruik lauwwarm water om de fermentatie een kickstart te geven. Roer goed door totdat het water en de starter mooi gemengd zijn.
  4. Voeg bloem/meel toe. Gebruik een gelijke hoeveelheid bloem/meel als water en voeg dit toe. Roer alles grondig door tot je een egaal mengsel hebt.
  5. Markeer de hoogte! Doe een elastiekje om de pot op het niveau van je starter. Dit helpt je zien hoeveel hij groeit, wat een goede indicator is van hoe actief hij is (geweest).

In dit voorbeeld ga ik uit van een 1:1:1 ratio, maar je kunt ook een andere ratio aanhouden. Soms is het zelfs aan te raden om met een hogere ratio te voeden als je starter lang in de koelkast heeft gestaan. Dit zorgt ervoor dat substantie sneller wat dikker wordt. Merk je dat je starter nog wat dunner is van substantie dan normaal na het voeden, verhoog dan je ratio een keertje.

Wat doe je vervolgens met je gevoede starter?

Afhankelijk van je plannen kun je nu kiezen wat je met je starter doet. Heb je geen tijd om te bakken? Zet je gevoede starter dan direct terug in de koelkast. Draai de deksel stevig op de pot. Heb je wél tijd en zin om te bakken? Laat je starter dan op kamertemperatuur staan, op een rustige plek in de keuken. Zorg ervoor dat de deksel losjes op de pot ligt, zodat hij kan ademen. Na een paar uur is je starter (meestal) weer verdubbeld en klaar voor gebruik.

Kan het voorkomen dat mijn starter na de eerste voeding uit de koelkast niet gelijk verdubbeld?

Afhankelijk van de sterkte van je starter kan het voorkomen dat je starter niet gelijk helemaal verdubbeld zodra je ‘m hebt gevoed. Sommige starters hebben net iets meer tijd en voeding nodig om weer helemaal op het oude krachtniveau te zijn. Merk je dat dit het geval is bij jouw starter? Dan raad ik je aan om je starter nog een keertje te voeden zodra deze inactief is. Dat mag best op dezelfde dag zijn. Gebruik die tweede keer dan de ratio 1:2:2. Daarmee krijgt jouw starter iets meer voeding en waarschijnlijk net dat extra zetje om terug op het oude niveau te komen.

Wat is het handigste moment om je starter uit de koelkast te halen en te voeden?

Het voeden van je starter nadat je deze uit de koelkast hebt gehaald is eigenlijk helemaal niet zo spannend. Als je het eenmaal weet, denk je er de volgende keer niet echt meer over na. Het wordt dan een gewoonte. Maar ik kan me wel voorstellen dat je graag wilt weten wat het beste moment is om je starter uit de koelkast te halen en deze vervolgens te voeden. Stel, je bent 2 weken op vakantie geweest. Je komt thuis en je zou eigenlijk de volgende dag weer willen gaan bakken. Dan is het zaak om op de dag van terugkomst gelijk je starter uit de koelkast te halen en deze te voeden. Als je ziet dat je starter dan bij de eerste voeding al verdubbeld, weet je zeker dat als je deze daarna nog een keertje voedt je starter weer verdubbeld en dus sterk genoeg is om weer mee te gaan bakken.

Handige tip voor het voeden van je starter

Een paar extra tips kunnen handig zijn om je starter gezond te houden. Schrijf bijvoorbeeld de datum op de pot wanneer je hem terugzet in de koelkast. Zo weet je precies wanneer je hem voor het laatst hebt gevoed. Afhankelijk van hoe sterk je starter is, kun je hem minimaal 7 en maximaal 14 dagen in de koelkast bewaren zonder hem tussendoor te voeden als je uitgaat van ratio 1:1:1. Mijn starter Lola, inmiddels een bijna 1 jaar oud, redt zich prima als ik haar 3 weken in de koelkast laat staan met ratio 1:3:3. Dus ook voor een langere periode (in elk geval langer dan 14 dagen) kun je je starter gevoed en wel in de koelkast bewaren tot het moment dat je weer wilt gaan bakken.

Leave A Comment

Vond je dit een leuke blog? Steun mijn werk! 👩‍🍳

Vond je deze blog interessant? Ik deel met liefde mijn kennis en tips over zuurdesem(brood). Wil je mij steunen? Met een kopje koffie of een zak bloem help je mij om nog meer waardevolle content te maken. Dankjewel! 💛