Er zijn van die momenten waarop je helemaal klaar bent om te gaan bakken… en dan slaat het noodlot toe. Zo stond ik laatst in mijn keuken, klaar om te beginnen aan een heerlijk zuurdesembrood. Ik opende mijn bewaarblik met volkorenmeel en zag ineens OVERAL dunne spinsels, alsof er mini-spin in het meel woonde. Alleen waren het geen spinnenwebben. Het was meelmot.
Als thuisbakker is dit zo ongeveer het laatste dat je in je meel wilt aantreffen. Niet alleen omdat het zonde is van al je meelvoorraad, maar ook omdat meelmot zich razendsnel kan verspreiden. Daarom: mijn meelmot schoonmaakplan én tips om het te voorkomen.
Wat is meelmot eigenlijk?
De meelmot is een klein motje dat zijn eitjes legt in meel, bloem of andere droge etenswaren (zoals, pasta of zaden). Uit deze eitjes komen larven die spinsels en larvenpoep (jep, echt) achterlaten in je meel. Je kunt je voorstellen: dat wil je niet in je brood, koekjes of cake. Belangrijk om te weten: meelmot heeft niks te maken met “oud” of “slecht” meel. Ze kunnen er al vanaf de maling al in zitten. Met een beetje warmte komen de eitjes snel uit, vaak binnen een paar dagen.
Mijn meelmot schoonmaakplan
Toen ik eenmaal bekomen was van de eerste schrik (en de iewl-factor een beetje gezakt was), wist ik één ding: dit spul moest zo snel mogelijk mijn keuken uit. Want meelmot laat zich niet zomaar wegjagen. Je moet echt rigoureus te werk gaan om te voorkomen dat je hele voorraadkast besmet raakt. Daarom hier mijn stap-voor-stap meelmot schoonmaakplan, getest en goedgekeurd door iemand die helaas nu ervaringsdeskundige is ;).
- Gooi besmet meel meteen weg, En dan bedoel ik écht weg. Geen zeven, geen ‘redden’. Weg is weg. Stop het direct in een afgesloten zak en gooi het in de (buiten)kliko.
- De heetwater-methode. Zet je blik in de gootsteen, leg de deksel ernaast of eronder. Giet kokend water in het blik tot het overloopt, zodat elk kiertje geraakt wordt. Laat een paar minuten staan: alle stadia (eitjes, larven, motten) gaan dood.
- Glazen potten: check eerst of ze hittebestendig zijn. Zo niet, gebruik heet (maar niet kokend) water.
- Naspoelen & sopje. Giet het water weg, was het blik of de pot na met een (warm) sopje en spoel goed schoon.
- Laat volledig drogen of zet open weg tot het kurkdroog is.
- Optioneel: pantry check. Haal alle kruimels weg, controleer andere etenswaren en neem plankjes af. Vooral handig als je meel in een niet-afgesloten verpakking of pot had staan waar motten bij kunnen.
Kan je meelmot voorkomen?
Een positief iets: ja! Gelukkig kun je meelmot wél voorkomen, al blijft het soms een kwestie van pech hebben. De meest effectieve methode is om je verse meel of bloem in een luchtdichte zak minimaal 72 uur in de vriezer te bewaren. Door de extreme kou van -18 graden Celcius vries je alle mogelijke eitjes en larven kapot, nog voordat ze de kans krijgen om uit te komen. Zelf sla ik deze stap meestal over, omdat het niet altijd nodig is en ook wat planning vergt, maar het kan je een hoop ellende besparen. Laat het meel na het invriezen eerst op kamertemperatuur voordat je het in een pot of blik doet, zo voorkom je condens en klontvorming. Daarna kun je het het beste bewaren in goed afsluitbare glazen (glazen) potten of metalen blikken. Meelmotten knagen namelijk moeiteloos door dun plastic, maar niet door glas of metaal. Laurierblaadjes kunnen ook helpen: deze geur vinden meelmotten onaantrekkelijk, waardoor ze je voorraad sneller links laten liggen. Houd er wel rekening mee dat dit alleen werkt als er nog geen eitjes in het meel zitten, eenmaal aanwezig, komen die gewoon uit, laurier of niet.
Meelmot ontdekt? Meld het dan zeker!
Toen ik meelmot had ontdekt in mijn verse meel van de molen, heb ik direct foto’s en video’s gemaakt en de molenaar een mailtje gestuurd. Niet dat hij er direct iets aan kan doen, maar ik wist zeker dat het besmet was vanaf de bron. Ik bewaar mijn meel en bloem altijd direct in goed afgesloten bewaarblikken. Dus zodra ik mijn bewaarblik opende en die spinsels zag, wist ik genoeg. In mijn andere bewaarblikken, vol met gewoon tarwebloem en T65 bloem, zat namelijk niets. Dat was helemaal schoon, gelukkig!
Het is daarom aan te raden (maar zeker niet verplicht), om te melden dat je meelmot hebt ontdekt bij de (web)winkel of molen waar je het hebt gekocht. Zoals ik al eerder aangaf: meelmot-eitjes komen binnen een paar dagen uit met een beetje warmte. Dus als jij een paar dagen geleden vers meel of bloem hebt gehaald en daarna ineens meelmot ontdekt, dan is de kans heel groot dat de meelmot-eitjes er al vanaf het begin inzaten. Vanaf de ‘bron’ om het zo maar te zeggen. Als je het meldt, dan kan de (web)winkel of molen extra schoonmaakmaatregelen nemen om de meelmot te bestrijden. En meestal krijg je ook een nieuwe zak meel of bloem.
En dan, wat tips van jou!
Toen ik op Instagram vertelde over de meelmot, stroomden de tips binnen. Een aantal heb ik al in deze blog verwerkt, maar er kwamen nog meer handige suggesties voorbij die ik je niet wil onthouden. Zo raadde iemand aan om de pot met meel af en toe goed te schudden, zodat eventuele beestjes minder snel nestjes maken. Ook was er discussie over de beste bewaarmethode: sommige volgers zweren bij weckpotten met een rubber ring, zodat er nog een klein beetje lucht bij kan, terwijl anderen juist kiezen voor volledig luchtdicht afsluiten. Een paar van jullie bewaren hun bloem en meel permanent in de vriezer, gewoon om het zekere voor het onzekere te nemen. En natuurlijk kwam de klassieker terug: leg een laurierblaadje bij je voorraad om ongewenste bezoekers op afstand te houden. Tot slot de meest resolute tip: ontdek je besmet meel? Meteen weggooien (hoe zonde ook) om te voorkomen dat de rest van je voorraad ook wordt besmet.
Meelmot is zo’n plaag die je maar één keer wilt meemaken. Met een beetje pech overkomt het je, zelfs met het beste verse meel van de lokale molen. Maar met een paar simpele preventietips kun je de kans op een tweede ontmoeting flink verkleinen. Enne… heb jij nog een gouden tip tegen meelmot? Laat ‘m weten op mijn Instagram, dan voeg ik ‘m toe aan deze lijst!
Vond je dit een leuke blog? Steun mijn werk! 👩🍳
Vond je deze blog interessant? Ik deel met liefde mijn kennis en tips over zuurdesem(brood). Wil je mij steunen? Met een kopje koffie of een zak bloem help je mij om nog meer waardevolle content te maken. Dankjewel! 💛
